🐍 Python Development – Basic Setup & Commands Guide

මෙය Python Developer කෙනෙකුට project එකක් ආරම්භ කරන කලින් වැදගත්ම මූලික උපදෙස්/කමාන්ඩ් ලැයිස්තුවකි.

---

🔍 1. Python Installed Version එක පරීක්ෂා කිරීම

ඔබේ system එකේ Python install වී ඇද්දැයි සහ version එක කුමක්දැයි බලන්න:

py --version

උදාහරණ output:

Python 3.10.9

📜 2. System එකේ install කරලා තියෙන Python version list එක බැලීම

py -0

උදාහරණ output:

 -3.13-64
 -3.11-64 *
 -3.10-64

💡 * තියෙන්නේ default version එක.

🔧 3. විශේෂ Python version එකක් Select කරගැනීම (Run කිරීම)

ඔබට install කරලා තියෙන විශේෂ version එකක් Run කරන්න පුලුවන් මෙහෙමයි:

py -3.10 --version

හෝ

py -3.10 your_script.py

🌱 4. Virtual Environment (venv) එකක් setup කිරීම (Python project එකට)

Python project එකකට අදාළව isolate කරන virtual environment එකක් නිර්මාණය කරන්න:

py -3.10 -m venv env

🔹 මෙය env/ නමැති folder එකක් හදනවා, ඒ තුල Python binaries, pip, හා site packages isolate වෙලා තියේ.

🚀 5. Virtual Environment එක activate කිරීම

Windows:

env\Scripts\activate

Linux / macOS:

source env/bin/activate

Activate වුනාට පසු terminal එකේ (env) කියලා පේනවා.

🧯 6. Virtual Environment එක deactivate කිරීම

deactivate

📦 7. Packages install කිරීම (pip භාවිතයෙන්)

pip install package_name

උදාහරණ:

pip install requests

📂 8. ඔබ install කරලා තියෙන packages ලැයිස්තුව බලන්න

pip list

🗃️ 9. ඔබ install කරලා තියෙන packages freeze (requirements file එකක් සදාගැනීම)

pip freeze > requirements.txt

මෙම file එක project එක සමඟ share කරොත්, වෙන කෙනෙකුට ඒම packages install කරන්න පුළුවන්:

pip install -r requirements.txt

🔄 10. pip update කිරීම (Optional)

python -m pip install --upgrade pip

💡 අමතර උපදෙස්

• VS Code භාවිතා කරනවා නම් .venv කියන folder එක ignore කරන්න .gitignore තුල.
• main.py හෝ app.py ලෙස main file එකක් තබාගන්න.
• Source files src/ folder එකක් තුල තබාගන්න.
• Python version එක consistent කරගෙන යන්න pyenv වගේ tools පාවිච්චි කරන්න පුළුවන් (Linux/macOS).

📚 Reference Commands Recap

Task	Command
Check Python version	py --version
List installed Python versions	py -0
Run script with specific Python version	py -3.10 script.py
Create virtual environment	py -3.10 -m venv env
Activate venv (Windows)	env\Scripts\activate
Activate venv (Unix/Mac)	source env/bin/activate
Deactivate venv	deactivate
Install package	pip install package_name
List packages	pip list
Export packages	pip freeze > requirements.txt
Install from requirements.txt	pip install -r requirements.txt

🎉 ඔබ දැන්මම Python project එකක් start කරන්න සූදානම්!

---

මෙම .md file එක ඔබට GitHub README එකක් විදියටද, VS Code NOTES.md එකක් විදියටද භාවිතා කළ හැක.